- σπυριδών
- I
Επίσκοπος Τριμυθούντας, άγιος της Αν. Ορθόδοξης Εκκλησίας. Καταγόταν από την Κύπρο και προερχόταν από οικογένεια βοσκών. Αν και μορφωμένος, ακολούθησε και ο ίδιος το επάγγελμα των γονιών του. Μετά το θάνατο της γυναίκας του, στράφηκε στον ιερατικό κλάδο και χειροτονήθηκε πρώτα ιερέας και έπειτα επίσκοπος στην πόλη της Κύπρου Τριμυθούντα. Πήρε μέρος στην A’ Οικουμενική σύνοδο (325), όπου διαδραμάτισε σπουδαίο ρόλο. Διακρίθηκε ως επίσκοπος και οι συναξαριστές του αποδίνουν πολλά θαύματα. Το λείψανό του, ως την άλωση της Κωνσταντινούπολης, βρισκόταν στον εκεί ναό των Αγίων Αποστόλων (Παρισινός κώδικας 1578), αλλά μετά την άλωση, μεταφέρθηκε από τον ιερέα Γεώργιο Καλοχαίρετο, πρώτα στην Πάργα και έπειτα στην Κέρκυρα (1456), όπου και βρίσκεται ως σήμερα. Η μνήμη του τιμάται τη 12η Δεκεμβρίου.IIΑρχιεπίσκοπος Αθηνών (1874 -1956). Καταγόταν από την Ήπειρο και σπούδασε στη Μεγάλη του Γένους σχολή και στη θεολογική σχολή της Χάλκης. Διατέλεσε διαδοχικά αρχιερατικός επίτροπος στην Καβάλα, μητροπολίτης Βελλάς και Κόνιτσας και μητροπολίτης Ιωαννίνων. Ανάπτυξε εντυπωσιακή δράση στη διάρκεια των Βαλκανικών πολέμων και πρωτοστάτησε στην οργάνωση του βορειοηπειρωτικού αγώνα. Ως αρχιεπίσκοπος Αθηνών (1949 - 1956) χειρίστηκε με επιδεξιότητα όλα τα εκκλησιαστικά ζητήματα και ως πρόεδρος της πανελλήνιας επιτροπής αυτοδιάθεσης της Κύπρου αγωνίστηκε για την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Παράλληλα ανάπτυξε έντονη φιλανθρωπική και κοινωνική δράση, οργανώνοντας συσσίτια, σχολεία και παρέχοντας υποτροφίες για νέους, που ήθελαν να σπουδάσουν στο εσωτερικό και το εξωτερικό.* * *ὁ, Αη σπυρίδα.[ΕΤΥΜΟΛ. < σπυρίς, -ίδος «καλάθι» + επίθημα -ών, -ῶνος (πρβλ. καλαμ-ών)].
Dictionary of Greek. 2013.